Xác định là địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh trật tự, nhất là tình hình liên quan đến dân tộc, tôn giáo, vì vậy, lực lượng vũ trang huyện Bảo Lâm nói chung và Ban Chỉ huy Quân sự (CHQS) huyện nói riêng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển huyện, trong đó có sự góp sức không nhỏ của lực lượng dân quân tự vệ (DQTV). 

Những năm gần đây, do biến đổi khí hậu, huyện thường xuyên chịu nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, hạn hán, giông, lốc, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất… tàn phá nghiêm trọng mùa màng và tài sản, thậm chí là tính mạng của người dân. Do vậy, lực lượng DQTV huyện không quản ngại khó khăn, bất kể ngày đêm dù mưa hay nắng, công việc đột xuất hay thường xuyên, xa hay gần có việc cần điều động lực lượng giải quyết, giúp đỡ nhân dân thì lực lượng DQTV huyện luôn có mặt xông pha nơi tuyến đầu. 

Giai đoạn 2021 - 2022, khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát tại huyện, DQTV là lực lượng trực tiếp tham gia xung kích, tiên phong ở tuyến đầu tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành các quy định về phòng, chống dịch; trực chốt phòng dịch, tuần tra, kiểm soát; lập các khu cách ly và trực tiếp phục vụ nhân dân, tiếp tế lương thực, thực phẩm, đồ dùng thiết yếu cho người dân trong khu phong tỏa... Chỉ tính trong đợt cao điểm dịch Covid-19, toàn huyện có hơn 1.000 lượt DQTV tham gia làm nhiệm vụ phòng, chống dịch tại 2 chốt kiểm soát phòng dịch và 2 khu cách ly ở các địa phương. 
Chủ tịch UBND thị trấn Pác Mjầu Ma Thế Sỹ chia sẻ: DQTV thực sự là cánh tay đắc lực, lực lượng nòng cốt, xung kích tại chỗ, là chỗ dựa vững chắc của cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương. Nếu không có DQTV thì chính quyền cơ sở rất khó triển khai các công việc liên quan đến quốc phòng - an ninh, xử lý những tình huống khó khăn, đột xuất cần lực lượng lớn và làm việc hiệu quả.

Một trong những nhiệm vụ quan trọng của lực lượng DQTV huyện là giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn. Năm 2023, Ban CHQS huyện phối hợp với Công an huyện, Đồn Biên phòng Cốc Pàng tham mưu Huyện ủy, UBND huyện tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các văn bản chỉ đạo của cấp trên về phối hợp hoạt động trong giữ gìn an ninh trật tự ở cơ sở; tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương giải quyết kịp thời các vụ việc liên quan đến an ninh trật tự, những mâu thuẫn, tranh chấp, khiếu kiện trong nhân dân. Lực lượng DQTV thường xuyên phối hợp với lực lượng công an và biên phòng tổ chức tuần tra, canh gác, quản lý, bảo vệ biên giới; phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, nhất là khi có sự kiện quan trọng như đại hội Đảng các cấp, bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND, các dịp lễ, tết, ngày hội của quê hương.

Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Ban CHQS huyện Bảo Lâm Nguyễn Quốc Phong cho biết: Ngoài tham gia thực hiện tốt việc giữ gìn an ninh trật tự và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên địa bàn, từ năm 2020 đến nay, lực lượng DQTV huyện thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, trực sẵn sàng chiến đấu, tham gia hội thi, hội thao các cấp đạt nhiều thành tích cao và đóng góp công sức hiệu quả trong các đợt diễn tập của xã, huyện, tỉnh hằng năm cũng như đi đầu trong thực hiện công tác dân vận, xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Xây dựng lực lượng DQTV đủ về số lượng, mạnh về chất lượng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới là mục tiêu mà chúng tôi hướng đến để xứng đáng là điểm sáng trong lực lượng DQTV của tỉnh. 

Hiện nay, toàn huyện có 32.912 DQTV, trong đó, DQTV rộng rãi 31.696 người, DQTV biên chế vào các đơn vị 1.216 người, tổ chức biên chế ở 15 đơn vị. Kết quả huấn luyện hằng năm đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch giao, 100% DQTV tham gia các đợt huấn luyện đều đạt yêu cầu trở lên. 100% DQTV được tập trung huấn luyện tham gia hội thi, hội thao các cấp hằng năm đạt thành tích tốt, đơn cử như năm 2022, DQTV huyện tham gia Hội thao trung đội DQTV do tỉnh tổ chức với 3 nội dung: võ tay không, đội ngũ trung đội DQTV, 3 môn quân sự phối hợp, kết quả đạt 3 giải đồng đội và 3 giải cá nhân.

Với những kết quả đạt được, Ban CHQS huyện nói chung và lực lượng DQTV huyện nói riêng nhiều năm được các cấp công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhiều cá nhân được tuyên dương, khen thưởng trong các phong trào thi đua cũng như thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương.           

Hạnh Mai